We wrześniu 2011 r. Nowy Ekran poinformował o potencjalnym potężnym ataku spekulacyjnym na złotego w końcu grudnia 2011 r. W artykule „Bankierzy wydymają Polaków w grudniu. Przepadek miliardów.” zarysowano mechanizm ataku, którego przesłanką ma być nieskuteczna obrona przez Narodowy Bank Polski oraz Ministerstwo Finansów sztucznie umocnionego na koniec 2011 r. złotego dla chwilowego jednodniowego (31 grudzień) zmniejszenia zadłużenia sektora publicznego. W ten sposób ma zostać oficjalnie zachowany 55 % poziom długu publicznego do Produktu Krajowego Brutto, którego przekroczenie wymusza radykalne reformy fiskalne (obniżki wydatków, podwyżki podatków). Jednocześnie w artykule oszacowano, że skala ataku może sięgnąć 40-50 mld euro, a zagrożona jest istotna część polskich oficjalnych rezerw walutowych wynoszących 107 mld dolarów.
Ujawnienie planów gry spekulacyjnej zakłóca ją. Istnieje coraz większe ryzyko dla spekulantów, że znajdzie się więcej silnych graczy zajmujących przeciwne pozycje na rynku. Pojawia się również strach decydentów w Polsce przed odpowiedzialnością w przypadku powodzenia planów spekulantów.
Do początku października 2011 r. Narodowy Bank Polski konsekwentnie trzykrotnie interweniował na rynku walutowym umacniając złotego. Tydzień po demaskującej publikacji na Nowym Ekranie w dniu 7 października 2011 r. Marek Belka niespodziewanie oświadczył, że NBP nie będzie walczył z trendem rynkowym osłabiania złotego. Jednocześnie wskazał na rosnące ryzyko wypływu kapitału z Polski.
W dniu 12 października 2011 r. przełamała zmowę milczenia członek Rady Polityki Pieniężnej prof. Zyta Gilowska. W wywiadzie dla agencji Bloomberg (omówienie w j. polskim) ostrzegła o grożącym w grudniu 2011 r. ataku na złotego. Zaznaczyła, że słaba złotówka oznacza większy wskaźnik długu publicznego do PKB liczony według metodologii Unii Europejskiej. Wynosi on 57 % i niewiele brakuje, aby słaby złoty wybił go powyżej 60 %.
Osłabienie złotego prowadzi do większej złotowej równowartości długu publicznego na skutek denominacji na walutę krajową zagranicznej części długu. W rezultacie zwiększa się zarówno wskaźnik długu do PKB liczony według naciąganej metodologii krajowej z progiem ostrożnościowym 55 %, ale również wskaźnik liczony wg metodologii Unii Europejskiej z progiem 60 %. Przy pierwszym wskaźniku ekipa rządowa ma możliwości manipulacji przez jego redefinicję. Ponadto większość parlamentarna może przepchnąć zmianę ustawy o finansach publicznych odraczająca gilotynę fiskalną (np. przesuniecie progu do 59,99 %). Jednak drugi wskaźnik pozostaje pod kontrolę eurokratów, co zdecydowanie utrudnia manipulację. Pozostaje tylko fałszowanie danych na wzór grecki, czy przedorbanowych Węgier, co jednak ma krótkie nogi. Ponadto wielkość tego wskaźnika jest określona umową międzynarodową (kryterium konwergencji), co wyklucza skuteczną inicjatywę legislacyjną dla jego zmiany.
Przekroczenie wskaźnika 60 % daje czytelny sygnał spekulantom, że Polska nie radzi sobie z polityką fiskalną. Grozi podwyższeniem oprocentowania długu, obniżeniem ratingu inwestycyjnego oraz ściślejszą niemiecką kontrolą nad polskimi finansami. Stąd przekonanie spekulantów, że rząd może walczyć o chwilowe umocnienie złotego za wszelką cenę.
O poważnym ryzyku przekroczenia wskaźnika długu publicznego do PKB świadczy wypowiedź Marka Belki z 17 października 2011 r. Ni stąd ni zowąd prezes NBP zaczął oponować przeciwko jakiejś radykalnej reformie finansów publicznych sugerując zamiast tego stopniowe kroki w ramach konsolidacji. Problem w tym, że żadna z partii parlamentarnych nie proponuje jakiejkolwiek radykalnej reformy. Czy Marek Belka przypadkiem nie mruga okiem, że nie ma nic przeciwko obchodzeniu progu ostrożnościowego, aby nie rząd nie był zmuszony do zrównoważenia budżetu państwa?
Po publikacji Nowego Ekranu oraz serii wypowiedzi przedstawicieli polskich władz monetarnych zaczęli o ataku przebąkiwać przedstawiciele bankierów. Ich zdaniem atak jest mało prawdopodobny (innymi słowy prof. Gilowska błędnie ocenia sytuację). Ponadto dla bankierów umocnienie złotego pod koniec roku jest sprawą tak naturalną, jak krążenie Ziemi wokół Słońca (innymi słowy prezes Belka nie wie co mówi o trendzie osłabiania się złotego). Jeden argument jest powalający: NBP ma tak wielkie i rekordowe rezerwy, że nikt bankowi centralnemu nie podskoczy. Debilizm u dealerów bankierów (dla których sztuczka firmowana przez Sorosa z 1992 r. przeciwko Bankowi Anglii ma charakter wręcz mistyczny)? Ściema? Czy jest coś o czym ponownie nie mówią wprost decydenci?
W fazie przygotowania do ataku konieczny jest napływ do Polski kapitału spekulacyjnego, który lokowany jest przy relatywnie niskiej wartości złotego (za jednostkę obcej waluty spekulant otrzymuje więcej złotego). Spekulanci nie trzymają jednak złotego w swoim portfelu. Pieniądz, który nie pracuje to utracone dochody. Spekulanci nabywają w Polsce złotowe aktywa. Prześledźmy skalę zagranicznych inwestycji spekulacyjnych w Polsce w latach 2007-2011.
Zagraniczne inwestycje portfelowe w Polsce
Źródło: Międzynarodowa pozycja inwestycyjna, NBP.
Do III kwartału 2008 r. inwestycje zagranicznych spekulantów w polskie akcje i obligacje sięgały poziomu ok. 70 mld euro. Po załamaniu systemu bankowego na zachodzie doszło do raptownej realizacji zysków i ucieczki kapitału na kwotę rzędu 20 mld euro (minimum w I kwartale 2009 r.). W ciągu dwóch ostatnich lat spekulanci zainwestowali w Polsce dodatkowe 30-50 mld euro i wywindowali zagraniczne inwestycje spekulacyjne w Polsce na koniec II kwartału 2011 r. do ponad 100 mld euro. Gdy spekulanci postanowią zrealizować zyski i wycofać kapitały tylko do poziomu z I kwartału 2009 r. z giełdy i rynku obligacji odpłynie nawet 50 mld euro. Rezultat to krach na giełdzie, spadek cen obligacji oraz wywindowanie rentowności obligacji (stopy procentowej) w górę.
O realności finansowego kataklizmu w Polsce są przekonane władze monetarne. Marek Belka wprost oświadczył o możliwości wycofania się z Polski funduszy spekulacyjnych i inwestorów długoterminowych.
Prezes NBP roni krokodyle łzy, że banki w Polsce nie kupują za posiadane góry złotego papierów skarbowych. I to mimo ich wyższej rentowności niż środki na rachunkach banków w NBP. Wygląda na to, że rynek już wie, że polskie papiery skarbowe to trefny towar.
Prawdopodobnie na wypadek załamania rynku obligacji państwowych na poważnie wspomina się o druku złotego przez NBP wprost na rachunek rządu. Zyski kursowe z dewaluacji złotego mają nie trafiać w całości na konto rezerw, a zwiększyć bezpośrednio zysk NPB wypłacany rządowi. Andrzej Lepper śmieje się zza grobu z idiotów. Gdy proponował to kilka lat temu był traktowany i określany właśnie jako idiota. A dzisiaj? Prof. Dariusz Filar – doradca Tuska, były członek Rady Polityki Pieniężnej nie widzi w tym nic zdrożnego: „z części zysku z niezrealizowanych różnic kursowych tworzy się rezerwę na ryzyko kursowe, z czego pokrywana będzie strata, gdy nastąpi odwrócenie trendu. – O resztę powiększa się zysk brutto. Następnie odejmuje się koszty, straty z lat poprzednich itd. I z uzyskanego zysku netto 95 proc. trafia do budżetu. Pieniądze wirtualne z rezerw walutowych zamienia się na rzeczywiste, które wpłyną do budżetu przez powiększenie emisji pieniądza.”. Szacowana wielkość tej nadzwyczajnej emisji złotego sięga nawet ok. 25 mld zł, i co do rzędu wielkości odpowiada planowanemu deficytowi budżetowemu na 2012 r.
Załamanie giełdy i rynku papierów skarbowych to finansowy armageddon. Wraz z postępującym krachem na rynku nieruchomości fatalnie wróży konsumpcji i inwestycjom. Krach zmniejsza rynkową wartość majątku konsumentów i przedsiębiorców oraz zwiększa niepewność. Polacy zaczęli bać się przyszłości, ograniczają wydatki, zwiększają oszczędności.
No właśnie oszczędności. Siła złego na jednego. Akcje i obligacje to nie jedyna forma inwestycji zagranicznych spekulantów w Polsce.
Zagraniczne kredyty i depozyty dla banków w Polsce
Źródło: Międzynarodowa pozycja inwestycyjna, NBP.
System bankowy w Polsce od 2007 r. jest obficie zasilany z zagranicy poprzez udzielanie bankom w Polsce kredytów oraz składanie depozytów. W latach 2007-2008 kwota tych inwestycji podwoiła się do 40 mld euro. Po stabilizacji w 2009 r. (eskalacja kryzysu finansowego) ponownie wzrosła osiągając ok. 54 mld euro na koniec II kwartału 2011 r.
Na wzrost zagranicznych inwestycji w polskim system bankowy w najbliższej przyszłości nie ma co liczyć. Wręcz przeciwnie. Banki na zachodzie są zagrożone kolejnym tąpnięciem. Straty na obligacjach państwowych europejskich bankrutów (na razie Grecja, Irlandia, Hiszpania) pogrążają m.in. banki niemieckie i francuskie. Ponownie grozi wyschnięcie rynku międzybankowego. Wówczas jedynym ratunkiem dla bankowych spekulantów stanie się wyssanie kapitału m.in. z banków w Polsce. Polska zostanie zarażona kryzysem bankowym.
Podsumowując, zagraniczne inwestycje w Polsce w akcje, obligacje i system bankowy wynoszą na koniec II kwartału 2011 r. ponad 150 mld euro, a ich przyrost po ostatniej ucieczce kapitału z Polski na przełomie 2008 i 2009 wyniósł ok. 64 mld euro. Tak jak łatwo kapitały napłynęły, tak łatwo mogą odpłynąć drenując Polskę zrezerw walutowych wnoszących na koniec września 2011 r. ok. 74 mld euro. Nawet w przypadku odpływu tylko tej części kapitału spekulacyjnego, która napłynęła do Polski przez ostatnie dwa lata, NBP jest skazany na klęskę przy hipotetycznej próbie obrony sztucznie umocnionego złotego. Rezerwy NBP po prostu są za małe.
Na tacy z walutą po atrakcyjnej cenie (tania waluta, mocny złoty) znajdują się nie tylko nasze oficjalne rezerwy walutowe. Do operacji wydrenowania Polski międzynarodowi spekulanci i ich pomocnicy w Polsce przygotowali się bardzo dobrze. Wspaniałomyślnie pozwolili nam zadłużyć się w Międzynarodowym Funduszu Walutowym (30 mld dolarów w ramach elastycznej linii kredytowej). NBP oferuje także bankom w Polsce dostęp do dolarów i euro w ramach umów swapowych.
Wygląda na to, że decydenci już wszystko wiedzą. A Polacy? Do końca nie mają poznać prawdy. Przeznaczono im rolę owieczek do strzyżenia lub do zarżnięcia. Aby cyrk kręcił się dalej ferajna Palikota uruchomia zgrane tematy zastępcze. Na początek zdejmowanie krzyży. Byle dalej od niebezpiecznych tematów.
